Mashtrimet elektorale të Edi Ramës?

Një nga tezat kryesore të ish-Kryeministrit Berisha për shpiegimin e humbjes së PD-së në zgjedhjet e 23 qershorit është ajo që Edi Rama i mashtroi votuesit me premtimet e tij elektorale, si p.sh., me atë për uljen e barrës fiskale për 97% të shqiptarëve, për mjeksinë falas, legalizimet falas etj. Por shifrat e KQZ-së tregojnë se PS-ja pati pak a shumë të njëjtën peshë elektorale si në 2009-ën, kur Edi Rama u fut në garë me një program “përtej së majtës e së djathtës” (ku ruhej taksa e sheshtë dhe nuk kishte mjeksi e legalizime falas), ashtu edhe në 2013-ën, kur ai bëri premtimet e sipërpërmenduara – rreth 41% ishte pesha elektorale e PS-së në 2009-ën dhe rreth 41.5% në 2013-ën. Pra, i bie që “mashtrimet elektorale” nuk i kanë bërë punë Edi Ramës, për rritjen e peshës elektorale të partisë së tij...

Po ku atëherë u tranferua pesha elektorale e PD-së, e cila nga 40.2% zbriti në 30.6%? Le të bëjmë një analizë agregate të dy zgjedhjeve të fundit parlamentare, për t’i dhënë përgjigje kësaj pyetje.

Rritja e numrit të votave të vlefshme në zgjedhjet e 23 qershorit, krahasuar me 2009-ën, ishte plot 200 mijë – nga 1.52 milion shkoi në 1.72 milion. Duke llogaritur se rreth 50 mijë nga pjesëmarrësit në zgjedhje mund të kenë qenë emigrantë, i bie që rreth 85% e popullsisë në moshë votimi me banim në Shqipëri të ketë marrë pjesë në zgjedhje.

Në qoftë se zgjedhësit që votuan për PD-në në 2009-ën, si dhe bijtë e tyre që arritën moshën e votimit në 23 qershor, do të kishin votuar përsëri për të, ajo do të kishte marrë 40.2% të votës në rang kombëtar, ose rreth 695 mijë vota të vlefshme. (Këtu presupozohet që PD-ja do të kishte marrë edhe rreth 20 mijë vota nga emigrantët e ardhur për zgjedhjet).

Por PD-ja mori vetëm 30.6% të votës në rang kombëtar, ose gjithsej 530 mijë vota të vlefshme… Dhe ku shkuan votat e 165 mijë votuesve potencialë të PD-së?

Vetëm fare pak prej tyre duhet të kenë ndejtur në shtëpi në 23 qershor, sepse pjesëmarrja arriti një nivel të krahasueshëm me vitin 1992. Kështuqë i bie që një pjesë e votuesve të PD-së mund të kenë shkuar brenda koalicionit të djathtë, kryesisht tek PDIU-ja dhe PR-ja, të cilat e rritën peshën e tyre elektorale përkatësisht me 1.7 dhe 0.9 pikë. Një pjesë tjetër mund të kenë shkuar tek partitë e reja si FRD dhe AK, të cilat morën përkatësisht 1.7% dhe 0.6% të votës në rang kombëtar.

Por destinacionet e mësipërme janë shumë të vogla për të akomoduar numrin e madh të zgjedhësve që u larguan nga PD-ja – bëhet fjalë për jo pak, por për rreth 165 mijë votues potencialë të saj, të cilët nuk votuan për të.

Një numër shumë i madh i tyre duket se ka shkuar tek koalicioni i majtë, i cili e rriti peshën elektorale me rreth 7.5 pikë. Dhe brenda këtij koaliconi, duket se LSI-ja, e cila e rriti peshën elektorale me pothuaj 6 pikë, ka qenë destinacioni kryesor i votuesve potencialë të PD-së. Ndërkohë, vetëm një pjesë e vogël e tyre mund të kenë shkuar tek PS-ja, e cila e rriti peshën elektorale me vetëm 0.5 pikë...

Për ta ilustruar këtë eksod të votuesve të PD-së drejt LSI-së, si dhe drejt partive të vogla të djathta, kam ndërtuar dy grafikë shoqërues.

Siç përmenda më lart, në zgjedhjet e vitit 2009, u regjistruan 1.52 milion vota të vlefshmme dhe ato u ndanë siç tregohet në garafikun në formë pice në figurën shoqëruese nr 1. Me ngjyrën blu dhe bojë qielli janë paraqitur përkatësisht “thelat” e PD-së dhe partive të tjera të djathta. Ndërsa “thelat” e PS-së, LSI-së dhe partive të tjera të majta janë paraqitur me ngjyra të familjes së të kuqes.

Meqënëse në vitin 2013, u regjistruan 1.72 milion vota të vlefshme (pra, shprehja e vullnetit elektoral të popullsisë u rrit me 200 mijë vota), “pica” elektorale e 2013-ës në figurën shoqëruese nr 2 është me diametër më të madh se ajo e 2009-ës. Siç shihet, PD-ja ka marrë 30.6% të “picës” elektorale 1.72-milionëshe të 2013-ës, krahasuar me “thelën” 40.2% që kishte në “picën” 1.52-milionëshe të 2009-ës. Këta dy grafikë ilustrojnë qartë se PD-së i kanë marrë territor djathtas parti të vogla si FRD, PDIU, PR etj., ndërsa majtas i ka hyrë në territorin e saj kryesisht LSI-ja...

Figura 1

Figura 2