Spanglisht në Majami

Një dialekt i ri i veçantë është shfaqur në disa zona të Majamit kohët e fundit, si rezultat i ndërthurjes kulturore midis folësve të spanjishtes dhe atyre të anglishtes.

Gjuha e re është një dialekt i anglishtes me ndikim spanjoll që flitet në Floridën jugore, një variant që ka ardhur si rezultat i emigrimit prej dekadash të banorëve nga vendet spanjolle-folëse, veçanërisht Kuba që nga fundi i revolucionit në 1959.

Me shumicën e popullsisë hispanike dhe latine, Miami konsiderohet një nga qytetet më dygjuhëshe në SHBA dhe është gjithashtu padyshim qyteti më i larmishëm dialektikisht spanjisht-folës në botë. Gjatë dekadave të fundit, ndikimi i pasur i gjuhës spanjolle është ndërthurur me dialektet e anglishtes amerikane, duke krijuar shprehjet dhe frazat e veta.

Gjuhëtarët në Universitetin Ndërkombëtar të Floridës në Miami e kanë mbajtur nën vëzhgim këtë zhvillim gjuhësor gjatë 10 viteve të fundit dhe besojnë se ai tregon një shembull të bukur se si gjuhët njerëzore po ndryshojnë vazhdimisht formë përballë kushteve historike dhe sociale.

"Të gjitha fjalët, dialektet dhe gjuhët kanë një histori," thotë profesori Phillip M. Carter, drejtor i Qendrës për Shkenca Humane në një Mjedis Urban në Universitetin Ndërkombëtar të Floridës.

Në Miami, ka shumë mënyra për të folur anglisht. Shumëllojshmëria që kemi studiuar rreth 10 vitet e fundit është larmia kryesore gjuhësore e njerëzve të lindur në Florida të Jugut në komunitetet me shumicë latine. Shumëllojshmëria karakterizohet nga disa shqiptime unike, por në fund të fundit të vogla, disa dallime të vogla gramatikore dhe dallime fjalësh, të cilat ndikohen nga prania e gjatë e spanjishtes në Floridan e Jugut.

Përdoruesit e dialektit të ri "huazojnë" thënie spanjolle dhe i përkthejnë drejtpërdrejt në anglisht, duke ruajtur strukturën ekzistuese të frazës në spanjisht. Kjo është ajo që gjuhëtarët e quajnë kalk.

Për shembull, "bajar del carro" bëhet "zbrisni nga makina" - jo "dilni nga makina" (get out of the car) si në shumicën e dialekteve angleze amerikane.

Ndërsa ky kokteil spanjisht u nxit për herë të parë nga folës të dy gjuhëve, gjuhëtarët kanë vënë në dukje se disa fraza që atëherë janë adoptuar edhe nga anglishtfolësit amtarë në Miami.

Këta janë shembuj të kalkeve leksikore fjalë për fjalë – përkthime të drejtpërdrejta. Ajo që është mbresëlënëse është se ne zbuluam se ato nuk përdoreshin vetëm në të folurit e emigrantëve.